Çocuklarımızla Yapıcı İletişimin İpuçları
Bu yazımızda gözlemlerimizden ve araştırmalarımızdan derlediğimiz “ÇOCUKLARINIZLA İLETİŞİMDE” kullanabileceğiniz bazı İPUÇLARINI sizlerle paylaşmaya karar verdik. Nitekim onlarla bugün kuracağımız ilişki ve iletişim şekillerinin, gelecekte nasıl insanlar olacaklarını şekillendirdiğimiz önemli yapı taşları olduğuna inanıyoruz.
Bazen bir sözümüz, bazen bir dokunuşumuz, bazen bir bakışımız onların hayatında önemli dönüm noktaları olabiliyor. O yüzden bu ipuçlarının her birini anlamını düşünerek ve özümseyerek okumanızı ve mümkünse denemenizi ümit ediyoruz. Çocuklarımız bizim herşeyimiz ancak bazen hayat koşuşturmasında onlar için yapabileceğimiz küçük şeyleri yapamadığımız, dikkat etmemiz gereken basit detaylara dikkat edemediğimiz oluyor. Bu öneriler sonuçları büyük olabilecek küçük dokunuşlar içeriyor.
Bu yazıyı iki bölüme ayırdık. İlkinde çocuklarımızla iletişimde genel olarak nelere dikkat etmeliyiz konusuna değineceğiz. Gelecek Pazar günü paylaşacağımız ikinci bölümde ise “çocuklarımızla kullanacağımız “iletişim dili”ne odaklanacağız.
Umarız keyif alırsınız:
ÇOCUKLARLA “YAPICI” İLETİŞİM İÇİN NELER YAPABİLİRSİNİZ: Bölüm 1
- Çocuklarınızın çocuk olduğunu unutmayın. Çocuklarınızın duygularına ve davranışlarının arkasındaki sebeplere duyarlı olun. Onları kendi kabul pencerenize göre değil; kendi hızlarına, kendi yeteneklerine, kendi kısıtlamalarına ve kendi güzelliklerine göre değerlendirin. Onları oldukları gibi sevip; kabul edin ve bu şekilde takdir edin.
- Çocuğunuza karşı tutarlı olun. Elbette sizlerin de bazı beklentileri ya da evinizin bazı kuralları olabilir. Bunları sebepleriyle açık bir şekilde söyleyin ve bu konularda tutarlı olun. Tutarlı olduğunuzu bilmek size olan güvenini yükseltecektir.
- Çocuğunuza saygı duyun. Onu kandırmak, küçük yalanlarla oyalamak yerine ona yaptığınız aksiyonların sebeplerini açıklayın ve güvenini kazanın. Samimiyet ve güven en baştan ilişkinizin temellerini oluştursun.
- Çocuklarınızın içinde bulundukları yaş gruplarının genel gelişim özelliklerini öğrenip beklentilerinizi gereksiz şekilde yüksekte tutmayın ve çocuğunuzu olması gerekenden fazla zorlamayın. Unutmayın kendi yaş grupları içerisinde bile her çocuğun öğrenme hızı farklı olabilmektedir ve her biri farklı alanlarda iyi ya da yetersiz olabilirler. Önemli olan doğru gözlemler yaparak iyi oldukları konularda mükemmelleşmeleri; yetersiz oldukları konularda da cesaretlendirilmeleridir. Yetersiz oldukları konularda onları oldukları gibi kabul etmeli; daha iyisini yapmaya çalışmaları için yanlarında olmalı ve onlara gerekli çalışma, oyun, oyuncak ve materyalleri sunarak destek olmalıyız.
- Çocuklarınızın önündeki en önemli rol modelinin siz olduğunuzu unutmayın. Sizden öğrenecek ve sizi taklit etmek isteyecekler. Onun yapmasından mutlu olmayacağınız şeyleri yapmayın, yapmasını istediğiniz şeyleri siz de yapmaya özen gösterin.
- Çocuklarınızla kaliteli zaman geçirmeye çalışın. (Çok yoğun olabilir ve çok uzun zaman ayıramayabilirsiniz; ancak az zaman da ayırsanız lütfen o zamanın tümüyle ona ait olduğunu hissettirin) O süre içerisinde ona odaklanmaya çalışın. Birlikte keyifli etkinlikler yapın.
- Etkin dinlemeye özen gösterin. Size birşey anlatmak istediğinde ilginizin onun üzerinde olduğunu hissettirin. (Göz teması kurun. Küçük çocuklarda onların boyuna eğilerek gözlerinin içine bakmak çok etkilidir☺)
- Vücut dilinizi ve sesinizi doğru kullanın. Onlar için en az ne söylediğiniz kadar nasıl söylediğiniz de önemlidir. Sıcak ve samimi bir dokunuşla sevgi dolu ve anlayışlı bir bakış gibisi yoktur. Gerektiğinde belli kurallar konusunda net ve sert durabilmek ve bunu çocuklarımıza hissettirmek de çok önemlidir. Hele bunu bir de sebeplerini açıklayarak sakin bir duruşla yapabilirsek harika bir iş çıkarmış oluruz. Sinirli anlarda iletişimden ve sözlerle karşınızdakini incitmekten uzak durun.
- Çocuğunuz size daha önce anlattığı birşeyi anlatıyor bile olsa onu dinleyin. Özellikle onu heyecanlandıran bir konuyu sizinle paylaşmak istediğinde bu heyecanı bitmeden ona dikkatinizi vermeye çalışın. O an vakit ayıramıyorsanız o anda yaptığınız işin önemini söyleyerek “ne kadar süre sonra” onunla konuşabileceğinizi net olarak ifade edin ve o süre sonunda ona döndüğünüzden emin olun.
- İletişim kurabileceğiniz fırsatları iyi kullanın. Daha fazla iletişim için fırsatlar yaratın. Ödül ve cezadan kaçının ancak aşırıya kaçmadan takdir ve cesaretlendirmeye özen gösterin. (Gelecek hafta daha detaylı değineceğiz!)
- Çocuğunuzu dinlerken kabul edici ve samimi olun. Kendinizi onun yerine koyarak empati göstermeye çalışın.
- Çocuğunuz size birşey söylediğinde hemen sonuca koşmak ve bir tanı koymak yerine onu dinleyerek ve size açılmasını sağlayarak sorunun arkasındaki esas problemi bulmaya çalışın. Mümkünse çözümü kendisinin bulması için ona zaman tanıyın ya da çözüme onu da ortak etmeye çalışın.
- Çocuklarınızı başkalarının yanında eleştirmeyin. Bu tür geribildirimleri birebir zaman geçirirken doğru anlatım dilini kullanarak yapmaya özen gösterin. (Bu konudaki ipuçları bir sonraki bölümde)
- Herkes hata yapabilir. Hatalı olduğunuz zaman bunu kabul edin ve gerektiğinde siz de çocuğunuzdan özür dilemeyi unutmayın.
- Kabalığa ya da istenmeyen davranışlara kabalık ya da istemeyeceğiniz davranış şekilleriyle yanıt vermeyin.